مقدمه

مدتهای مدیدی از زمانی که رمان می خوندم، می گذره. چون رمان های طولانی احتیاج به ممارست و مطالعه متوالی داره و فاصله انداختن بین اونها به هر دلیلی باعث میشه داستان از دست آدم دربره! پس از سالها که عادت به مطالعه داستان کوتاه پیدا کرده بودم و علت اصلی اون هم برای این بود که زودتر به نتیجه میرسه، موقعیتی دست داد تا دوباره سراغ رمان های بلند برم.

نام اثر

10 دقیقه و 38 ثانیه در این دنیای عجیب!

زمانی که از به اصطلاح مرگ آدمی می گذره، برخی شواهد و مطالعات نشون داده که برای برخی انسان ها مدت بیشتری طول میکشه تا اغلب اندام های بدن و بالاخص مغز کاملا از کار بیفته. و البته برخی اندام ها تا ساعت ها و چه بسا یکی-دو روز پس از اون چیزی که ما به نام مرگ می شناسیم، به فعالیت خودشون ادامه می دن. به هر روی، اسم این رمان برگرفته از این بازه ی زمانیه.

نظر کلی

من کلیت داستان رو در یک اظهارنظر نسبتا جنجالی “سیاه” قلمداد می کنم. سیاه، یعنی تاریک و دردناک و البته سرشار از جنبه های آموزنده و تکان دهنده. نقطه ی قوت این اثر از دید من، سرعت نسبتا خوب جریان و نداشتن توقف ها و سکته های بی مورد هستش که برخی نویسندها چون نمی تونن از بیان کردن اون قسمت ها صرفنظر کنند، نتیجه این میشه که داستان کشدار و خسته کننده ای رو در مقابل مون ملاحظه می کنیم.

داستان در کشور ترکیه و عمدتا در شهرهای وان و استانبول رخ میده که قرابت فرهنگی و اجتماعی زیادی با کشور ایران داره. صحنه ها و الگوهایی آشنا مانند بانگ اذان، اسم افرد، مشخصات کوچه ها، ساختار نامنسجم فرهنگی و ناهنجاری های لجام گسیخته، برخورد مردم با پدیده ها و … می تونه از دیگر نقاط قوت داستان برای یک خواننده ی شرقی و ایرانی باشه. چون راحت تر می تونه فضا رو مجسم کنه.

موضوع اثر

داستان در خصوص یک زن روسپی در ماجرایی نسبتا خیالی است و نویسنده(الیف شافاک) داستان یک زن رو از روز تولد تا 40 و اندی سالگی به تصویر میکشه و نقاط مهم زندگی اش رو مرور می کنه! زنی که به اجبار در بازه های مختلفی دست به تن فروشی می زنه و در این اثنا داستان زندگی وی به صورت مفصل و 5 دوست صمیمی وی به صورت مجمل و مختصر روایت می شه. اینکه از کجا به این ورطه افتاده است، کلیت داستان را تشکیل می ده.

تجربیات

شاید اولین و مهمترین چیزی که منو تکون داد، مواجه شدن دوباره با پدیده “پدوفیلیا” هست و اینکه چنین خطری، بدون ملاحظات پدر و مادر چقدر می تونه داغون کننده باشه و مسیر زندگی آدمها رو تغییر بده… شوربختانه این پدیده از گذشته نیز بوده و دلایل روانی بسیاری داره که اینجا محل بحث نیست. ولیکن چقدر دقت نظر والدین و اطرافیان بچه ها رو می طلبه و اینکه در مقابل این پدیده باید چه واکنشی نشون بدن که اسیب های بسیار زیاد مغزی و روانی این پدیده در کودکان خنثی و یا کم اثر بشه.

نکته ی دوم برخورد جامعه و اطرافیان با انسان های بالغیه که باز هم می تونند خط سیر زندگی یک آدم را به کل تغییر بدن. نوع نگاه، جانبداری ها، حمایت ها، دخالت ها و… می تونه بسیار تاثیرگذار باشه.

نگاه نویسنده

از داستان که بگذریم، الیف شافاک در این اثر تمام تلاشش را برای دفاع از حقوق پایمال شده زنان در جوامع سنتی و عموما شرقی می کنه و سعی داره به گونه ای ولو غیرمستقیم از جایگاه زنان ورای موقعیتی که در اون قرار گرفته اند طرفداری کنه. از نظر من نیز همین گونه است و جبر جغرافیایی علت العلل بسیاری از پدیده هاست و نبایستی منشا قضاوت دیگران قرار بگیره. عقیده دارم که قضاوت دیگران اسان ترین کار ممکن است.

این کتاب کمیاب(در شرف نایابی) رو با ترجمه روان دکترعلی سلامی بخونید و لحظات دلهره اور و پرهیجانی را تجربه کنید.